22 augustus 2023 Nieuws
De afgelopen jaren is de tomatenindustrie voor grote uitdagingen komen te staan door de verspreiding van ToBRFV, en ondanks vele fytosanitaire maatregelen nemen de infectiecijfers nog steeds toe. Nieuwe Hoog Resistente rassen zullen hier echter op korte termijn verandering in gaan brengen. Paul Grootscholten van Agro Care vertelt over zijn ervaringen met HREZ van Enza Zaden.
Hoge Resistentie van Enza Zaden (HREZ) is een groeiende collectie tomatenrassen die een langverwachte verandering voor de tomatenindustrie inluidt. Sinds vorig jaar zijn in de Benelux de eerste zes rassen op de markt; dit jaar wordt het aanbod uitgebreid naar meer dan twintig HREZ-rassen in bijna alle segmenten.
“Even heel simpel gezegd: een teler wil niet dat zijn planten dood gaan,” legt Paul Grootscholten van Agro Care uit. “En de laatste jaren was dat toch echt wel de realiteit. Iedereen in ons bedrijf is er goed mee omgegaan, maar het is niet iets dat je kan controleren. Je zit in een overlevingsmodus, niet wetende hoe het gewas er morgen aan toe is.” Inmiddels is de situatie bij Agro Care echter totaal anders, dankzij de komst van de Hoog Resistente tomatenrassen van Enza Zaden. “We telen hier momenteel bijna alleen HREZ-rassen, en één nog niet resistent ras dat komend jaar ook wordt vervangen. Het is heel fijn dat we ons nu weer volledig kunnen richten op de teelt.”
De komst van de nieuwe rassen kon Grootscholten en zijn collega’s niet snel genoeg gaan: “Het was allemaal even afwachten; we zaten er natuurlijk wel wat onrustig bij.” Toch is hij blij met het tempo waarin er nu Hoog Resistente opties ter beschikking zijn gekomen. Het is tenslotte nog maar relatief kort geleden, in 2016, dat één plant bij Enza Zaden een opmerkelijke veelbelovende prestatie toonde. Waar het normaal ruim 7 jaar kan duren voordat dit tot een nieuwe introductie op de markt leidt, staan er in de Benelux nu al ruim 500 hectare aan Hoog Resistente tomaten van het veredelingsbedrijf.
Links Paul Grootscholten van Agro Care en rechts Frank van Antwerpen, Product Manager Tomaat voor West-Europa.
Dat het allemaal zo enorm snel is gegaan, is mede te danken aan Agro Care zelf, dat nauw met Enza Zaden samenwerkte op het gebied van de rassenproeven. Grootscholten: “Het is natuurlijk niet zo dat het eerste resistente ras per se gelijk een voltreffer is. Bovendien blijft de praktijk toch de beste manier om de prestaties te beoordelen. Als je met eigen ogen ziet dat het virus wegblijft, dan geeft dat vertrouwen. We hebben de afgelopen jaren heel veel proeven doorgevoerd: de ene zakte heel snel door zijn hoeven en de andere deed het beter. Enza Zaden kwam er het beste uit.”
Een belangrijke reden voor de positieve resultaten is de basis die de HREZ-rassen kenmerkt: de hoge resistentie is afkomstig uit slechts één dominant gen, waardoor het inkruisen weinig invloed heeft op bestaande fysiologische eigenschappen. Dat zien ze bij Agro Care ook: “Als een nieuw ras zo nauw verwant is aan eentje die wij al jaren telen, dan geeft dat net even dat stukje extra vertrouwen. Wij zijn bovendien behoorlijk actief in de smaaksegmenten, en de nieuwe tomaten zijn daar gelukkig erg positief uit de smaaktests gekomen. Dat is voor ons echt belangrijk, anders raken we die klanten misschien kwijt. Natuurlijk moet je een nieuw ras wel weer leren telen, maar veel elementen hadden we gelukkig snel door. De nieuwe Sunstream bijvoorbeeld groeit veel makkelijker vegetatief, dus die moet je generatiever sturen. Maar dat is voor ons geen probleem: het is in ons vak normaal dat we regelmatig moeten bijschakelen. Dat maakt het juist zo leuk!”
Ook voor Enza Zaden zelf zijn dergelijke resultaten erg interessant voor de verdere ontwikkeling van HREZ-rassen. Het bedrijf gaat hier dan ook op volle kracht mee verder, waarbij diepgaander naar alle vrucht- en planteigenschappen wordt gekeken. Agro Care werkt hiervoor graag weer met de veredelaar samen: “Daar hebben we tenslotte zelf ook profijt van. Je kan wel blij zijn dat je weer veilig kan telen, en dat was natuurlijk ook de eerste prioriteit, maar het is natuurlijk wel belangrijk dat de rest ook klopt. Ik ben niet met Enza Zaden getrouwd en zal altijd voor het beste ras kiezen. En op dit moment heeft HREZ gewoon de beste papieren; dan is de keuze snel gemaakt. Nu de grootste noodzaak op het gebied van ToBRFV verdwenen is, kunnen we weer in alle rust kijken hoe we verder gaan. Voorlopig zijn we wel even klaar met alle risico’s!”