18 oktober 2023 Nieuws
HREZ van Enza Zaden is een stap die voor tomatentelers een groot verschil maakt in de strijd tegen ToBRFV. De collectie omvat hoogresistente rassen in alle belangrijke tomatentypen, waaronder roma-, vlees-, pruim-, cherry-, snack- en trostomaten. De eerste cruciale horde is daarmee succesvol genomen, maar hoe nu verder? We praten erover met locatiemanager Robert van den Ende van tomatenteler CombiVliet.
Met vestigingen in Westland, Zeeland, Noord-Holland, Normandië en Brazilië, produceert CombiVliet op een totale oppervlakte van zo'n 150 hectare. Zoals de meeste tomatentelers wereldwijd heeft ook dit bedrijf de afgelopen jaren last gehad van het ToBRFV-virus. “De ontwikkelingen op het gebied van hoogresistente rassen bij Enza Zaden heb ik dan ook vanaf het begin intensief gevolgd,” legt Robert van den Ende uit. “Zij zijn als eerste zo ver gekomen hiermee en daar plukken wij nu de vruchten van. Er is geen uitval geweest en we waren erg tevreden met de resultaten aan het eind van het jaar. We hebben met HREZ een goede keuze gemaakt.
De overgang naar nieuwe rassen is er eentje waar niet lichtvoetig mee wordt omgegaan. Van den Ende: “Normaal ga je van een veldje naar een paadje, naar een tralie, naar een kas; dan ben je zo vier jaar verder voordat je de volledige stap maakt. Nu zijn we binnen twee jaar compleet overgegaan. We hebben dus wat meer risico genomen dan anders, maar dat is simpelweg omdat de behoefte aan hoogresistente rassen zo groot was.” Het feit dat de Hoge Resistentie van HREZ op basis van één dominant gen wordt ingekruist, betekent bovendien dat bestaande raseigenschappen slechts heel beperkt wijzigen, wat voor extra vertrouwen zorgt.
De reacties op HREZ zijn dan ook erg positief, maar we zijn er nog niet. De komende periode is het allereerst extra belangrijk om de Hoge Resistentie op een nauwkeurige manier verder te introduceren. Doordat momenteel in vatbare onderstammen nog steeds virus kan vermenigvuldigen, is Enza Zaden hard aan het werk gegaan om ook daarvoor een oplossing te vinden. Met de recente introductie van de eerste HREZ-tomatenonderstam is het veredelingsbedrijf erin geslaagd om deze uitdaging te tackelen. Hierdoor dekt het natuurlijke verdedigingsmechanisme nu de hele
plant en is deze van onder- tot bovenstam beschermt. Dit neemt niet weg dat adequate fytosanitaire maatregelen en vooral schoon starten van cruciaal belang blijven.
Daarnaast is het verder verbeteren van de HREZ-rassen op het gebied van productie, houdbaarheid en smaak belangrijk. De eerste focus van Enza Zaden is geweest om de resistentie in bestaand materiaal in te kruisen; nu wordt het tijd om ook verder te kijken. Van Den Ende: “Voor ons is het natuurlijk zo: hoe meer hoogresistente rassen, hoe beter. Dat betekent immers dat je als teler weer een grotere keuze hebt. Maar we zullen niet meer zo snel naar een nieuw ras overstappen als we nu hebben gedaan: die noodzaak is er nu niet. Natuurlijk zijn er op een aantal punten nog best kleine verbeteringen nodig, maar de huidige Enza-rassen presteren goed genoeg om wel weer de normale tijd te gaan nemen om verder te kijken naar een eventueel ander ras.”
De manier waarop Enza Zaden telers betrekt in het ontwikkelproces van nieuwe rassen, wordt door Van den Ende erg gewaardeerd: “Je mag in vroegere screenings dan gebruikelijk meedoen met beoordelen. Dingen die voor ons als telers van belang zijn, komen daardoor eerder aan het licht. Des te vroeger je dingen weet, des te sneller je onderbouwde keuzes kan maken. Deze manier van werken heeft onze relatie met Enza Zaden ook heel erg versterkt. Uiteindelijk moet je de teeltprestaties toch met je eigen ogen zien. Een veredelingsbedrijf kan wel van alles roepen over de kwaliteiten van een ras, maar ik geloof het pas echt als ik het in de praktijk kan ervaren!”
Back to overview